• Stemmen

    Het is verkiezingsdag, het feest van de democratie. Om dat alles luister bij te zetten, wandelen Clara en ik al redelijk vroeg naar de Haydnschool om daar eens en voor altijd duidelijk te maken waar het de komende vier jaar naar toe moet in dit land.

    De Haydnschool. Eens mijn lagere school, maar inmiddels onherkenbaar gerenoveerd en met elektronische leermiddelen uitgerust. En dus loop ik enigszins verdwaasd en verweesd door de gangen, in slaafse navolging van de niet te missen bewegwijzering. ‘Stembureau’ lezen we op borden en pijlen, zo ongeveer om de vijf meter.

    In het daartoe bestemde klaslokaal – dat ik overigens ook niet herken – zit een viertal mensen indrukwekkend achter een reeks tafels. We groeten en overhandigen onze stempassen en onze ID-bewijzen. Zoals viel te verwachten, worden onze namen hartgrondig gecontroleerd en worden de ID-passen aan alle aanwezigen doorgegeven teneinde elke mogelijkheid van fraude tegen te gaan.
    “Zo’n lange naam kom je niet elke dag tegen”, verklaart de voorzitter de opvallende vertraging.
    Het zal wel. Ik heb m’n hele leven al met dit soort denigrerende behandelingen te maken gehad en Clara is er ondertussen ook wel aan gewend. Elke naam die over twee regels op de ID staat vermeld, wekt blijkbaar achterdocht, wantrouwen en spotzucht. En vaak ook onverklaarbare afgunst.
    “”Dat zal”, bevestig ik. “Maar toch hebben wij desondanks ook maar één stem”.
    Ik steek mijn hand uit en de voorzitter realiseert zich dat hij me nog altijd geen stembiljet heeft gegeven. Hij haast zich me een pak papier aan te reiken.

    In het stemhokje dans ik een moeizame pas-de-deux met een stembiljet ter grootte van een dekbed. En na eenmaal het bolletje van mijn keuze rood te hebben gemaakt, volgt een nog ingewikkelder procedure om het biljet weer toonbaar op te vouwen.

    We deponeren onze stembiljetten in de daarvoor bestemde kliko en groeten het viertal achter de tafels.

    Opgelucht wandelen we terug naar huis. We hebben weer gebruik gemaakt van ons recht. En we hebben duidelijk laten weten wat er de komende tijd allemaal moet gebeuren in Nederland. Er kan geen twijfel over bestaan: onze stemmen klinken luid en duidelijk. Niemand kan zeggen dat hij of zij onze boodschap niet heeft gehoord. En daarmee valt een zware last van onze schouders.

  • Integriteit

    De grondwettelijke vrijheden vormen een belangrijk fundament in democratische beschavingen. Daar is vrijwel iedereen het over eens. En we maken daar met z’n allen, zeker ook in Nederland, graag gebruik van. Terecht, want ondanks soms stevige en excentrieke opvattingen, staat één ding boven water: diezelfde democratie moet tegen een stootje kunnen. En dat blijkt in de praktijk ook het geval.

    Niet geheel verwonderlijk maken ook lieden op de extreme flanken van het politieke spectrum volgaarne gebruik van deze grondwettelijke rechten. Meestal met het doel iets in de maatschappij op te schudden of om een discussie de gewenste kant op te sturen.

    Merkwaardig genoeg zijn diezelfde lieden een stuk minder enthousiast als ze zelf het onderwerp in dit soort discussies zijn. Ogenblikkelijk veranderen ze van rol: onderwerp wordt lijdend voorwerp. En vol ergernis wordt er vervolgens geklaagd over de rol van de media, de oneigenlijke redenaties van tegenstanders of de malversaties van politieke of maatschappelijke opponenten.

    Eerder liet de blonde roerganger zich al van z’n kinderachtigste zijde zien toen Trouw een kritische beschouwing over hem had gepubliceerd. Het enige partijlid riep z’n achterban op de eventuele abonnementen op het dagblad op te zeggen. Hoe kleingeestig.

    En nu is de 3xB onderwerp van discussie. Vanwege het negatieve advies dat de Raad van State uitbracht over de landbouwplannen van ‘’Us Femke’, opende de agrarische sloopkogel ongegeneerd de aanval. De Raad van State zou een hoog D’66-gehalte hebben en bovendien veel te politiek opereren. Let wel: we praten hier over het hoogste adviescollege van Nederland, wier positie in de Grondwet is verankerd. Kortom, de bijl aan de wortel van de rechtstaat.

    Toen de voorvrouw van Triple B vervolgens kritisch werd bevraagd over deze onterechte attaque, vond ze dat haar kritiek best geoorloofd is. En dat de Tweede Kamer een grote rol zou moeten spelen bij de benoeming van de leden van de Raad. Hoezo, té politiek? En gevraagd of ze een D’66-benoeming zou ondersteunen, bleek Carolientje krijgt nooit genoeg ervan, in haar wiek geschoten. De vraag beschouwde ze als een aanval op haar integriteit. Dat ze even daarvoor de integriteit van de gehele Raad van State ter discussie had gesteld, was blijkbaar een vraagstuk van gans andere orde.

    Grondwettelijke vrijheden gelden klaarblijkelijk voor iedereen. Allen voor sommigen wel meer dan voor anderen.

  • Doodlopende weg

    De grondrechten van de Nederlandse democratie vormen samen een groot goed. Rechten die we met hand en tand dienen te verdedigen. Maar tevens rechten die door allerlei krachten meer en meer worden misbruikt om de grondvesten van diezelfde democratische rechtsorde hartgrondig aan te tasten.

    Waartoe die uitwassen kunnen leiden, hebben we afgelopen zondag weer kunnen zien. Een demonstratie tegen migratie en voor de dichte grenzen, liep volledig uit de hand. Geteisem uit allerlei uithoeken van het land liet zich, getooid met ultrarechtse symbolen en prinsenvlaggen, die banden met nationalisme en zelfs fascisme doen vermoeden, op hardhandige wijze gelden. Rellen op de A12, politieagenten en ME-ers bedreigd en zwaar geïntimideerd. Later werden zelfs totaal onschuldige burgers uitgescholden en belaagd. Horecapersoneel van 16 jaar en soms jonger, met een blijkbaar afwijkend uiterlijk, verrot gescholden en soms met fysiek geweld geconfronteerd. De hordes tonen hun afschrikwekkende gezicht.

    ‘…”Die Massen van heute widersetzen sich aber jeder Zusammenfassung. Sie streben auseinander auf Grund der inneren Gesetzlosigkeit. Das ist die Triebkracht ihrer rastlosen Bewegung. Die Massen hasten, laufen, gehen im Sturmschritt durch die Zeit. Wohin? Von wo kommen sie? Niemand weiß es. Je mehr sie marschieren, um so weniger erreichen sie ein Ziel. Nutzlos verbrauchen sie ihre Kräfte. Sie denken, daß sie gehen. Dabei stürzen sie – auf der Stelle marschierend – nur ins Leere. Das ist alles. Der Mensch hat hier seine Heimat verloren”.
    “Wie erklären Sie dann das Anwachsen des Nationalismus?”, fragte ich.
    “Das is eben ein Beweis der Richtigkeit meiner Behauptung”, antwortete Franz Kafka. “Man strebt immer danach, was man nicht hat. Der allen Völkern gemeinsame technische Fortschritt entkleidet sie immer mehr und mehr ihrer völkischen Eigenart. Darum werden sie national. Der moderne Nationalismus ist eine Abwehrbewegung gegen das rohe Zugreifen der Zivilisation.”

    Gustav Janouch – ‘Gespräche mit Kafka’

    Om kort te gaan: een doodlopende weg. De zinloosheid tot ethische leidraad verheven. De massahysterie door slimme volksmenners tot waanzin gedreven. Alles hard op weg naar grenzeloos chaotische anarchie. De extremen hebben de macht gegrepen; de stille meerderheid kijkt krachteloos toe. Het is wachten op de volgende editie van de ‘Kristallnacht’.

  • Armslag

    De hordes nemen de vrije wereld over. Sprekend voorbeeld: the land of the free. Onder aanvoering van een moderne Atilla de Hun worden zo langzamerhand alle democratische verworvenheden afgebroken en terzijde geschoven. De rechterlijke macht, de mensenrechten, het demonstratierecht en de vrije meningsuiting. Stuk voor stuk elementen van de Westerse beschaving, die echter de autocratische plannen van the Donald behoorlijk in de weg zitten. En dus worden de presidentiële bevoegdheden benut om niet alleen de eigen armslag te vergroten, maar ook om lastige critici de mond te snoeren of simpelweg te elimineren.

    Recent is de stekker uit de Late Show with Stephen Colbert getrokken. Een kritische televisiepresentator die klaarblijkelijk een keer te vaak op de lange tenen van de president heeft gestaan. Rechtstreekse censuur is uiteraard niet aan de orde, en dus wordt de eigenaar van het televisiestation via een omweg gechanteerd om het programma van de buis te halen.

    En zo glijden we langzaam maar zeker naar een wereld waarin de autocraten en dictators de zaken bestieren en de hunnen hun dwaze onderbuikgevoelens kunnen laten prevaleren boven gezond verstand. De opkomst van de hooligans; een ramp voor elke maatschappij, de ouverture voor het einde van de beschaving zoals wij die kennen.

  • Dure eed

    De president zweert een dure eed op de Grondwet met de linkerhand op de bijbel. Er worden plechtige woorden gesproken over het bewaren, beschermen en verdedigen van diezelfde Grondwet. Dat zijn geen loze beweringen. Deze woorden vormen het fundament van deze democratie. Dit vormt de basis van ‘the home of the brave, the land of the free’.

    Vervolgens verleent de president gratie aan veroordeelde criminelen, aan schurken die de symbolen van de rechtstaat hebben geschonden. Direct daarop worden grote groepen van de bevolking aan de kant gezet als zijnde ‘Untermenschen‘. En papt de president aan met elke dictator en massamoordenaar die maar gevonden kan worden. De bevolking kijkt verbijsterd toe.

    Op de bijbel blijkt een zweterige handdruk te zijn achtergebleven, die ook na hard en intensief poetsen niet kan worden verwijderd.